« یَااَیُّهَاالَّذِینَ آمَنُوا اُذکُرُوا اللهَ ذِکراً کَثِیراً.»= ای کسانیکه ایمان آوردید خداوند را بسیار یادکنید.

«یَا»= حرف ندا،«أیُّ»= منادای نکره مقصوده ومبنی بر ضمّ ومنصوب محلاًّ،«هَا»=حرف تنبیه،«ألَّذِینَ »= عطف بیان ومرفوع به تبعیت واعراب محلِّی،«آمَنُوا»= جمله صله وشامل فعل وفاعل ضمیربارز«و» فاعل ومرفوع محلاًّ،«اُذکُرُوا»= فعل وفاعل ضمیربارز«و» فاعل ومرفوع محلاًّ،«ذِکراً»=مفعول مطلق نوعی ومنصوب به اعراب اصلی وظاهری، «کَثِیراً»= صفت ومنصوب به تبعیت و اعراب اصلی وظاهری است.

« ياغَنِيّاًلايَفْتَقِرُ ياصَادِقاًلايُخْلِفُ خَلِّصْنَا. »=ای بی نیازی که نیازمند نمی شود ای صادقی که خلف وعده نمی کند ما را خلاص کن.

«یا»=حرف ندا،«غًنِیاًّ»= منادای شبه مضاف ومنصوب به اعراب اصلی وظاهری،«لایفتَقِرُ»جمله وصفیه ومنصوب به تبعیت واعراب محلِّی وفعل وفاعل ضمیرمستتر هوفاعل،«یا»=حرف ندا،«صَادِقاً»= منادای شبه مضاف ومنصوب به اعراب اصلی وظاهری،«لایُخلِفُ»جمله وصفیه ومنصوب به تبعیت واعراب محلِّی وفعل وفاعل ضمیرمستتر هوفاعل،«خَلِّص»=فعل وفاعل ضمیرمستترأنتَ فاعل«نَا»=مفعولٌ به و منصوب به اعراب محلِّی است.

« اَخَذَ الْقَاضِي هَذَا الْكِتَابَ مِنِّي. »=قاضی این کتاب را از من گرفت.

((اَخَذَ))=فعل،((القَاضِی))= فاعل ومرفوع به اعراب تقدیری،((هَذَا))= مفعولٌ به ومنصوب به اعراب محلِّی ، ((الکتابَ))= عطف بیان ومنصوب به تبعیت واعراب اصلی وظاهری،((مِنِّی))= جارومجرور ومجرور به اعراب محلِّی است.

« یَا عَلِیُّ لِکُلِّ ذَنْبٍ تَوْبَةٌ اِلاَّ سُوءَ الْخُلْقِ فَاِنَّ صَاحِبَهُ كُلَّمَاخَرَجَ مِنْ ذَنْبٍ دَخَلَ فِي ذَنْبٍ.»= هرگناهی بجز بداخلاقی توبه ای داردپس البته آدم بداخلاق از هرگناهی بیرون آید به گناه دیگری وارد می شود.

« یَا »=حرف ندا،« عَلِیُّ »=منادای علم(مفردمعرفه) مبنی برضمّ ومنصوب محلاًّ،« لِکُلِّ »=خبر مقدَّم(شبه جمله)ومرفوع محلاًّ،« ذَنْبٍ »=مضافٌ الیه ومجرور به اعراب اصلی وظاهری،« اِلاَّ »= حرف استثناء،« سُوءَ » =مستثنای تامّ ومنصوب به اعراب اصلی وظاهری،« الْخُلْقِ »=مضافٌ الیه ومجرور به اعراب اصلی وظاهری،« اِنَّ »= حرف مُشبَّهةٌ بالفعل،« صَاحِبَ »=اسم حروف مُشبَّهةٌ بالفعل ومنصوب به اعراب اصلی وظاهری،« هُ »=مضافٌ الیه و مجرور به اعراب محلِّی،« كُلَّمَا »= مفعولٌ فیه وظرف زمان ومنصوب محلاًّ،« خَرَجَ »=فعل وفاعل ضمیرمستتر«هُوَ» فاعل، « مِنْ ذَنْبٍ » =جارومجرور و مجرور به اعراب اصلی وظاهری،« دَخَلَ »=فعل وفاعل ضمیرمستتر «هُوَ» فاعل، « فِی ذَنْبٍ »=جارومجرور و مجرور به اعراب اصلی وظاهری است.

اَنْتَ مُكَرَّمٌ وَ مَحْبُوبٌ عِنْدَالنَّاسِ.=تو نزد مردم مورد احترام وعلاقه هستي.

((انتَ))= مبتدا ومرفوع محلاًّ،((مُکرَّمٌ))=خبر(مفرد مشتق)ومرفوع به اعراب اصلی وظاهری، ((و))=حرف عطف، ((مَحبُوبٌ))= معطوف ومرفوع به تبعیت واعراب اصلی وظاهری است، ((عِندَ))= مفعولٌ فیه وظرف مکان و منصوب به اعراب اصلی وظاهری،((النّاس))= مضافٌ الیه ومجرور به اعراب اصلی وظاهری است.

 اَنَا اَتَعَجَّبُ مِنْ حَالِي وَ حَالِكَ.=من از حال خودم وحال تو تعجب می کنم.

«أنَا»=مبتدا ومرفوع به اعراب محلِّی،«أتَعَچَّبُ ...»خبر(جمله فعلیه) ومرفوع محلاًّ،وشامل فعل و فاعل ضمیر مستتر «أنَا» فاعل،«مِن حَالِی»=جار ومجرور و مجرور به اعراب تقدیری،«ی»= مضافٌ إلیه ومجرور محلاًّ، «و» =حرف عطف، «حَالِکَ» = معطوف ومجرور به تبعیت واعراب اصلی و ظاهری، «کَ»=مضافٌ إلیه ومجرور به اعراب محلی است.

« مَاشَاهَدُوا شَيْئاً. »=چیزی را ندیدند.

(مَا):حرف نفي،(شَاهَدُوا): فعل وفاعل ضمير بارز(واو) فاعل ومرفوع محلا، (شَيئاً):مفعولٌ به ومنصوب به اعراب اصلي وظاهري است.

هَلْ يَسْتَوِي الَّذِينَ يَعْلَمُونَ وَ الَّذِينَ لايَعْلَمُونَ.=آيا كساني كه مي دانندوكساني كه نمي دانند يكسان هستند.

(هَلْ)حرف استفهام،(يَسْتَوِي)فعل، (الَّذِينَ)فاعل ومرفوع به اعراب محلي، (يَعْلَمُونَ)جمله صله، شامل فعل وفاعل ضميربارزواوفاعل ومرفوع محلا، (و)حرف عطف ،(الَّذِينَ) معطوف ومرفوع به تبعيت و اعراب محلي، (لايَعْلَمُونَ)جمله صله،شامل فعل وفاعل ضميربارزواوفاعل ومرفوع محلا است.

« کُلُّ مُضَافٍ إلَیهِ مَجرُورٌ .»=هر مضافٌ الیهی مجرور است.

(كل):مبتدا ومرفوع به اعراب اصلی وظاهری،(مضافٍ):مضافٌ الیه ومجرور به اعراب اصلی وظاهری ، (الیه):جار ومجرور و مجرور به اعراب محلّی،(مَجرُورٌ):خبر(مفرد مشتق)ومرفوع به اعراب اصلی وظاهری است.

لایَومَ کَیَومِکَ یا أبَا عَبدِاللهِ.=ای اباعبدالله حسین هیچ روزی همانند روز تونیست.

لا=لای نفی جنس،یَومَ=اسم لای نفی جنس ومبنی برفتح ومنصوب محلا،کَیوِمِک=خبرلای نفی جنس(شبه جمله) ومرفوع محلا،کَ=مضاف الیه ومجرور محلا،یا=حرف ندا،أبا=منادای مضاف ومنصوب به اعراب فرعی وظاهری است. عبدِ والله=هردو مضافٌ الیه ومجرور به اعراب اصلی وظاهری هستند.

برای ترکیب صحیح ودقیق باید ابتداء مشخص کنیم که جمله ی ما ازکدامیک از انواع سه گانه ی زیر می باشد.

1-جمله فعلیه می باشد.دراین صورت باید فعل وفاعل و مفعول به وجارومجرور را مشخص کنیم.

2-جمله اسمیه است. دراین هنگام باید مبتدا وخبر ونوع خبر را مشخص می کنیم.

3-جمله با نواسخ شروع شده است. دراین صورت باید نوع ناسخه واسم وخبر نواسخ را مشخص کنیم.

برای ترکیب صحیح باید موارد زیر به طور کامل بیان کنیم:

1-نقش کلمه را مشخص کنیم.

2-اعراب آن را بیان کنیم.

3-نوع اعراب آن کلمه را مشخص کنیم.

« نَحْنُ مَظْلُومُونَ. »=ما ستمدیده ایم.

«نَحْنُ»=مبتدا ومرفوع محلاًّ،«مَظْلُومُونَ»=خبر(مفرد مشتق) ومرفوع به اعراب فرعی وظاهری است.

  قَالَ الصَّادقُ(ع):تَعَلَّمُوا العَرَبِیَةَ فَإِنَّها کَلامُ اللهِ الَّذِی یُکَلِّمُ بِهِ خَلقَهُ.=امام صا دق علیه السلام فرمودند: زبان عربی را یاد بگیرید که البته آن سخن خداوندی است که به وسیله آن با مردمش سخن می گوید.

«قَالَ»=فعل،«الصَّادِقُ»= فاعل ومرفوع به اعراب اصلی وظاهری،«تَعَلَّمُوا العَرَبِیَةَ فَإِنَّها کَلامُ اللهِ الَّذِی یُکَلِّمُ بِهِ خَلقَهُ»=مفعولٌ به ومنصوب محلاًّ،«تَعَلَّمُوا»=فعل و فاعل ضمیر بارز«واو» فاعل ومرفوع محلاًّ،«العَرَبِیَةَ »=مفعولٌ به ومنصوب به اعراب اصلی وظاهری،« فَـ » = حرف عطف، « إِنَّ »=حرف مُشبَّهةٌ بالفعل،« هَا »=اسم حروف مُشبَّهةٌ بالفعل و منصوب محلاًّ،« کَلامُ » = خبراِنَّ (مفرد جامد) ومرفوع به اعراب اصلی وظاهری،« اللهِ »=مضافٌ الیه و مجرور به اعراب اصلی وظاهری،« الَّذِی »=صفت (مفرد) ومجرور به تبعیت واعراب محلِّی،« یُکَلِّمُ بِهِ خَلقَهُ » = جمله صله که هیچ محلِّی از اعراب ندارد.« یُکَلِّمُ »=فعل وفاعل ضمیرمستترهُوَ فاعل،« بِهِ »=جارو مجرور و مجرور به اعراب محلِّی،« خَلقَ »=مفعولٌ به و منصوب به اعراب اصلی وظاهری،« هُ »=مضافٌ الیه ومجروربه اعراب محلِّی است.