تمرکزحواس در وهله ی اول یک تلاش ذهنی برای انسجام بخشیدن به فکرو جمع وجورکردن آن است.هرچه بیشتر به این تلاش ادامه دهید،تمرکز شما بهبود می یابد وهرچه از این تلاش بازبمانید،تمرکزشما کاهش پیدا می کند.

    امروزه تمام استعدادهای ذهنی را به تلاش و کوشش فردی وابسته می کنند.حافظه،تمرکز،خلاقیت،توانایی تدبیر وچاره اندیشی وسایر فرآیندهای ذهنی هیچ یک به سن،جنس وتحصیلات بستگی ندارند. اینکه شما دخترید یاپسر،مرد یازن،سالمند یا جوان و ...  به هیچ عنوان دلیلی برای عدم توانایی شما در پرورش برخی از نیروهای ذهنی نیست.

    همان طورکه گفتیم:همه ی این ها به تلاش وکوشش فردی شما بستگی دارند. هم اکنون به یک شاخه ی گل فکرکنید.مسلَّماً پس از چندلحظه عوامل حواس پرتی به سراغ شما می آیند که کاملاًطبیعی است.اما کاری که شما باید انجام دهید این است که خیلی سریع افکار خود را جمع وجور کنید وبه فکر اول یعنی شاخه ی گل برگردید.بعد از این تلاش دوباره لحظاتی بیش نمی گذرد که فکر شما منحرف می شود وشما باید مجدَّداً به شاخه ی گل برگردید.

   شاید دریک تمرین پنج دقیقه ای،ده ها یا حتَّی صدها بار فکرتان منحرف شود، خسته نشوید وفکر خود را به هرسو رها نکنید. به محض اینکه متوجه شدید که ازمسیر قبلی منحرف شده اید، به موضوع اصلی بازگردید.«ملوین پاورز»در کتاب« راهنمای تمرکز بهتر» به شدت تأکید می کند که استمرار یک ماهه در این تمرین به صورت روزی پنج الی ده دقیقه، تأثیرفوق العاده ای در تمرکز فکر شما دارد.

تمرین

      بسیاری ازشما در مواردی که نمی توانید تمرکز حواس عالی داشته باشید. می گوئید:«من ذاتاً آدم حواس پرتی هستم.» همین ذهنیت نادرست باعث می شود که نتوانید از چنین تمرکزی برخوردار گردید.

      تمرکزحواس به هیچ وجه ذاتی نیست. ما ژن مشخصی برای تمرکز در مغز نداریم وهیچ یک از ما باتمرکز مادر زاد به دنیا نیامده ایم.اگر چه برخی از والدین،رفتار نوزاد خود را هنگامی که محکم شیشه ی شیر را در دست گرفته، به آن نگاه می کند و شیر را می مکد،تمرکز حواس تلقی می کنند و می پندارند که کودکشان از تمرکز ذاتی برخوردار است. رفتار کودک صرفاً پاسخی بازتابی به محرِّک که شیشه ی شیر یا سینه ی مادر است، می باشد. و هیچ نوع تفکُّری در آن صورت نمی گیرد چرا که هنوز مراکز عالی مغز،کنترل رفتار کودک را به دست نگرفته اند وبنابراین تعبیر رفتار کودک به تمرکز حواس کاملاً بی اساس است.

      تمرکزحواس همان اندازه می تواند واقعی باشد که عوامل حواس پرتی واقعیت دارند.یعنی:شما باید بپذیریدکه به هر حال،همیشه عواملی حواس شما را پرت می کنند که بعضی از آنها منشأ ذهنی ودرونی دارند واز اندیشه ی خود شما، ناشی می شوند وبعضی دیگر منشأ محیطی و بیرونی دارند واز محیط اطراف شما نشأت می گیرند. عواملی مثل یادآوری خاطرات وتخیُّلات گوناگون و تجزیه وتحلیل مسائلی خارج از چارچوب موضوع مطالعه، از عوامل حواس پرتی درونی وعواملی مانند سر وصدا،حضور مزاحم دیگران وآشفتگی مکان مطالعه از عوامل بیرونی به حساب می آیند.

        شاید بتوان ذهن انسان را به یک سیستم ارتباطی بسیار پیچیده تشبیه کرد. در هر لحظه هزاران پیام از محیط داخلی بدن واز محیط اطراف به آن مخابره می شود و درعین حال هزاران پیام از این مرکز به محیط داخلی بدن و محیط اطراف ارسال می گردد.اگر چه بسیاری از این مبادله ها در حوزه ی ناخودآگاه ما صورت می گیرد،بعضی از این پیام ها وارد حوزه ی آگاهی ما می شوند و ذهن ما را از موضوع مطالعه منحرف می کنند.

  مهم ترین علت عدم دستیابی به یک تمرکز فکر عالی، تعاریف وبرداشت های نادرستی است که در ذهن شما برای تمرکزحواس وجود دارد.

  بیشتر مردم تمرکز را فکرکردن به یک موضوع ویژه به صورت مطلق و کامل وصددرصد می دانند در حالی که چنین چیزی نه تنها برای شما که برای هیچ انسانی در هیچ شرایطی به هیچ عنوان ممکن نیست.

   ماو شما هیچگاه قادر نیستیم تمام ذهن خودمان را به طور صد درصد و کامل و مطلق در اختیار یک موضوع یگذاریم وسایر اندیشه ها را درآن زمان از ذهن خودمان کاملا پاک کنیم.

   مدت زمانی که یک فرد می تواند چنین تمرکزی داشته باشد، حداکثر سه تا چهار ثانیه است . یعنی تاکنون کسی نبوده که پنج ثانیه متوالی و پشت سرهم به طور مطلق ، فقط به یک چیز بیندیشد.

ای دوست عزیز! ناامیدی یا امیدواری، من می گم اگه آدم ناامید باشه و یه ذره بخواد حرفهای ناامیدکننده و منفی بزنه یواش همونی میشه که داره فکرمی کنه. یواش یواش به مسائل منفی روی می آره ومیشه یکی از همون بد بین هایی که دور و برما به وفور یافت می شن. من نمی گم تو یه آدم خوش بین باش. من میگم به جای بدبینی؛ واقع بین باش واز نیروهای وجودی خودت خوب استفاده کن. برو ... برو دست به کار شو. خدا قوت پهلوان! در واقع این می بایست هنگام مطالعه اولیه انجام می گردید. یه یا علی بگو و شروع کن...

مشکلات؛نردبان ترقی:

شما بارها متوجه شده اید که بعداز مدتی که از مطالعه تان گذشت،چشمانتان روی کلمات وخطوط می دود بی آنکه حواستان به آن باشد وهمین طور شاید چندخط ویا چند صفحه را دنبال کنید ویکباره متوجه می شوید حرکت چشمانتان فقط از روی عادت می باشد، بلافاصله به عقب بر می گردیدوشروع به خواندن دوباره می کنید،اماکمی جلوتر مشکل تکرار می شود. این موضوع شما را بسیار خسته و کسل می کند، وقت زیادی را از شما می گیردو کم کم میل به مطالعه در شما کم می شود.

1- مهم ترین و اصلی ترین نکته در مطالعه برنامه ریزی است. روز وساعتی که می خواهید یک مطلب را مطالعه کنید از قبل تعیین کنید وبعد به سراغ کتاب بروید.

2- زمان مطالعه تان را بین ساعت 6 صبح تا 10 شب قرار دهید و تا نیم ساعت پس از بیدار شدن از خواب نیز مطالعه نکیند.

3- خود را به مکان خاصی برای مطالعه کردن محدود نکنید با تمرین کردن در همه ی مکان ها حتی مکان های شلوغ هم مطالعه کنید و بهترین مکان برای مطالعه خانه است زیرا همیشه در دسترس می باشد.

1-به فرزندان یادآور شویم که توزحمات خود را کشیده ای ونتیجه امتحان هر چه باشد برایمان ارزشمند خواهد بود.

2-تلاش کنیم تا فضای درون خانواده در آرامش وسلامت روانی باشد.

1- مطالعه و مرور بیشتر و تقویت بنیه علمی (مطالعه بیشتر فرد موجب تقویت اعتماد به نفس در امر یادگیری و پاسخ دهی او در امتحان می شود.)

2-پائین آوردن سطح انتظار( هرچه انتظار پائین تر باشد (گرفتن نمره بیست) امکان درونی کردن آرامش وکاهش اضطراب و در نتیجه موفقیت بهتر در امتحان حاصل می شود.)

1-کمال گرایی یا ایده آل بودن(شخص دوست دارد همیشه جزء برترین ها باشد.)

2-نداشتن آمادگی قبلی(شخص به خاطر مطالعه ناکافی و یا برنامه ریزی منظم یا ضعف بنیه علمی دچاراضطراب می شود.)

3-ترس از دست دادن موقعیت خویش در خانواده.

4-فشار بیش از حد والدین(تذکرات مکرَّر والدین برای مطالعه بیشتر فرزند، او را دچار اضطراب می کند.)

5-والدین مضطرب(گاهی اوقات والدین مستقیماً چیزی درباره اضطراب امتحان نمی گویند، اما خودشان در زندگی مضطربند. فرزند اضطراب والدین را درونی می کند و روی مسؤولیت اصلی خویش یعنی درس خواندن متمرکز می کند.)

6-رقابت(دانش آموزی که در کلاس یا بین اقوام ودوستان خود،نوعی احساس رقابت با آنان دارد.)

7-رفتار معلم ومدرسه در جلسه امتحان(سختگیری و مقررات سخت ونامطلوب سرجلسه امتحان،این که معلم و ناظر امتحان با بیان مطالبی یا مقرراتی اضطراب را در دانش آموز ایجاد می کند.)

8-مقایسه کردن(والدینی که فرزند خویش را بادیگران مقایسه می کنند و یا تاکید بر موفقیت دیگران وضعف فرزند خویش دارند.)

9- وعده نامناسب دادن(والدینی که پاداش یا امکان مناسبی را به شرط کسب نمرات برتر به فرزند خویش می دهند، احساس از دست دادن پاداش در نظر گرفته شده نوعی اضطراب برانگیز است.)

نشانه های اضطراب سازنده

1-دانش آموز علاوه برنشان دادن حساسیّت مناسب به درس،روند زندگی معمولی خویش را ادامه می دهد. مثل: خوردن،خوابیدن و حرف زدن با خانواده.

2- دانش آموز هنگام مطالعه نوعی از هیجان مثبت دارد.

3-بیشترین وقت خود را برای خواندن درس صرف می کند نه همه ی وقت خویش را .

معمولا برای همه ي ما پیش آمده که در دوران خاصی از زندگی دچار ناراحتی و هجوم افکار منفی می‌شویم که گاه توان ما را زایل ساخته و اجازه نمی‌دهد بتوانیم از زمان و لحظات خود استفاده کنیم.

در واقع این طرز فکر ما درباره رویدادهای زندگی است که تاثیر تعیین‌کننده‌ای بر نوع احساس ما درباره آنها دارد. بنابراین اگر بتوانیم طرز فکر خود را تغییر دهیم، احساس ما هم تغییر خواهد کرد و می‌توانیم لذت‌ بیشتری را تجربه کنیم. گاهی به علت نداشتن آگاهی لازم، ترس وجودمان را دربرمی‌گیرد، دچار اضطراب می‌شویم و سردرگم می‌مانیم که چگونه باید با این احساسات خود کنار بیاییم. مثلا وقتی شما از سخن گفتن در میان جمع نگرانید و از آن دوری می‌کنید، دلیلش آن است که توانایی‌اش را ندارید ولی هنگامی که خود را از این لحاظ توانا ساختید، می‌بینید که چگونه می‌توانید بر ترس خود غلبه کنید و به خوبی در جمع سخن بگویید.در واقع احساسات شما نتیجه افکار شماست، بنابراین اگر نگران یا افسرده هستید، با احساسات مخرب خود درگیر نشوید، بلکه افکارتان را تغییر دهید تا احساسات ناخوشایند کم‌کم از بین بروند.

ه گزارش سلامت نیوز  همچنین فعالیت بدنی برای بهبود اختلال بیش فعالی و عدم تمرکز ذهنی کودکان نیز بسیار مفید است. نتایج مطالعات اخیر نشان داده است کودکانی که قبل از رفتن به سر کلاس درس 15 تا 45 دقیقه می دوند و فعالیت بدنی دارند، میزان جنب و جوش و بی قراری آن ها در کلاس درس به نصف کاهش می یابد. در اغلب افراد اخلاق و رفتار 2 تا 4 ساعت پس از ورزش هموار و آرام می ماند.

سلامت نیوز:یك روان‌پزشك گفت: والدین نباید با اعمال فشار روحی بر فرزندان و انتظار بی‌جا از آن‌ها باعث ایجاد استرس در زمان امتحانات شوند.

دكتر عارفه مبشر در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار كرد: اضطراب یعنی نگرانی برای آینده كه می‌تواند به دو صورت مثبت و منفی بروز كند. یك نوع اضطراب، موثر است و موجب می‌شود دانش‌آموز برای مطالعه درس‌ها برنامه‌ریزی منظمی داشته باشد، این درحالیست كه نوع مخرب استرس و اضطراب می‌تواند موجب كاهش تمركز دانش‌آموز و اختلال در خواب آن‌ها شود.

فوائد شيوه هاي صحيح مطالعه :

        شيوه هاي صحيح مطالعه،چهار مزيت عمده زيرا را به دنبال دارد:

1-زمان مطالعه را كاهش مي دهد.

2-ميزان يادگيري را افزايش مي دهد.

3-مدت نگهداري مطالب در حافظه را طولاني تر مي كند.

4- بخاطر سپاري را آسانتر مي سازد.

مشکلات روحی نیز مانند سایر امراض قابل پیشگیری و درمان می باشد.
بسیاری از اختلالات روحی با استرس فیزیکی(مثل بیماری)یا استرس عاطفی(مثل از دست دادن دوستان)بروز می کند . زیرا در چنین وضعیت هایی تعادل مواد شیمیایی مغز تغییر می کند. هدف از درمان اختلالات روحی کاهش استرس و ایجاد تعادل دوباره در سطح مواد شیمیایی مغز است.

به طور کلی بهتر است برای درمان اختلالات روانی از کمک متخصصان بهره برید به خصوص زمانی که :

شستشو با آب نمک ، اقدامی مناسب در پیشگیری از انواع گلودرد

یک متخصص گوش و حلق و بینی گفت : با توجه به آغاز فصل سرما و افزایش احتمال ابتلا به انواع گلو درد و آنفلوانزا، قرقره و شستشوی گلو با آب نمک رقیق اقدامی مناسب در پیشگیری از این بیماری هاست.

دکتر علیرضا جعفری در گفتگو با ایرنا افزود: عفونت ها شایع ترین بیماری های حلق و آنژین های چرکی مهم ترین بیماری های این ناحیه از بدن محسوب می شود.

وی اظهار داشت: گلودردهای چرکی با رایج ترین داروها به سادگی قابل درمان است، اما در صورتی که درمان نشود بیماری های دریچه قلب و نارسایی کلیوی را برای بیماری به همراه خواهد داشت.

این پزشک تاکید کرد: شستشوی روزانه گلو با آب نمک مهمترین و کارآمدترین شیوه پیشگیری از ابتلا به بیماری های حلق است.

برای آنکه توانایی های خود را در درس خواندن ،مطالعه و یادگیری افزایش دهید و بتوانید در وقت کمتری درس بخوانید و از وقت موجود خود حداکثر استفاده ممکن را در یادگیری داشته باشید ، اصول زودآموزی را به کار گیرید تا موضوع مورد نظر خود را سریع بخوانید بفهمید و مطالب را خیلی قوی ثبت کنید .

برای اینکه ازاین ایام استفاده بهینه ای داشته باشید توجه شما رابه نکات ذیل جلب می کنم:

الف)بانک زمان:

هرروز دربانک زمان ما 86400 ثانیه اعتبار ریخته می شود وآخر شب این اعتبار ما به پایان می رسد. هیچ برگشتی نیست و هیچ مقداری ازاین زمان به فردا اضافه نمی شود. هرلحظه گنج بزرگی است،آن را از دست ندهید. به یاد داشته باشید که زمان به خاطر کسی منتظر نمی ماند. پس ، از لحظه لحظه این ایام استفاده کنید که این ایام برگشت پذیر نیستند وبه خود وعده ندهید که وقت دارید بلکه زمان بسیار محدود است ودرس شما زیاد.

ب)خواب

بارعایت توصیه های رفتاری زیر می توانید خوابی مطلوب داشته باشید:

1-تنها موقعی که خوابتان می آید به رختخواب بروید.از رختخواب فقط برای خوابیدن استفاده کنید نه برای مطالعه ،تماشای تلویزیون و یافکرکردن.

2-انجام ورزش در اوایل روز در کیفیت خواب شما بسیار موثر است.

3-قبل از خواب به دستشویی بروید.

4-اتاق خواب نباید زیادسردیا گرم باشد.

5-برای خواب نباید از بستر یا بالش بسیار نرم یا سفت استفاده کنید ،بالش باید سرشما را 10تا 15 سانتی متر بالای سطح زمین نگاه دارد.

6- تحقیقات نشان داده یک فرد 18-19 ساله روزانه حدود7ساعت خواب نیازمنداست که البته این مقدار در مورد بعضی از افراد تا حدود 6 تا 6/5 ساعت نیز قابل کاهش است. اما خواب کمتر از 6 ساعت به هیچ وجه قابل توصیه نیست. وخواب بالای 7 ساعت نیزدر سال کنکور قابل قبول نمی باشد که به شخص احساس کسالت و خستگی می دهد.

7- استراحت عصر گاهی اگر کوتاه باشد.(زیریک ساعت) می تواند بسیار مفید باشد

8-خواب نامنظم ممنوع:زمان خواب خود را مشخص کنید وراس ساعت معینی به بستر بروید وراس ساعت معینی هم از خواب بیدار شوید حتی روزهای تعطیل نیز از این الگو پیروی کنید تا ساعت بیولوژیکی شما تنظیم و هماهنگ شود.این کار در نظم فکری و کارهای روزانه شما بسیار مؤثر است.

داوطلبان پس از یک کنکور آزمایشی،افکارورفتارمتفاوتی دارند:

1)گروهی نمی دانندچگونه عمل کرده اندوقادر به ارزیابی وپیش بینی نتایج خودنیستند.

2)بسیاری از آنها ازنتایج خود ناراضی خواهند بود.

3)عده ای مضطرب ونگران می شوند.

4)برخی ناامیدومنفعل می شوند.

5)گروهی عصبانی می شوند.

6)عده ای کم کاری و نتیجه ی ضعیف خود را گردن سؤال ها می اندازند،آنها را غیراستانداردمی خوانند.

7)برخی ازآنهامیل به گرفتن ودیدن کارنامه ی خودندارندوناخودآگاه از نمرات کارنامه شان وحشت دارندو عده ای ازآنان کارنامه خود رامچاله می کنندو آینه ی اعمال خود را می شکنند.

    درمقابل،تنها10تا 15 درصد از داوطلبان،نتایج وکارنامه ی کنکور آزمایشی را جدی می گیرند،آن را دقیق ارزیابی می کنندوبراساس آن فعالیت های بعدی خود را تنظیم می کنند. آنهامی دانندتاجایی که ممکن است بایدازهر آزمون یاد بگیرندوبیاموزند.برای آنهاآزمون بدون ارزیابی یک کار نیمه تمام وناقص است.به یقین می دانند که باید اشکالات وایرادات خود را برطرف کنندو بیش از پیش تمرین کنند.و در خود تسلط را بوجود بیاورند.

(مشاوره ) از ريشه (شور) است و شور به معناى استخراج ، به دست آوردن و كشف كردن است .
در (مجمع البحرين ) كه بيان كننده كاربردهاى الفاظ در قرآن و متون حديثى است ، در مورد لفظ (مشاوره ) و كاربرد فعلى آن ، آمده است :
(المشاورة مشتقة من شِرْتُ العسل ،اى استخرجته من موضعه ... وشاورته فى الامر واستشرته بمعنى راجعته لا رى راءيه فيه ... واءشار علىّ بكذا: اى اءرانى ما عنده فيه من المصلحة ).
يعنى لفظ (مشاوره ) از كاربرد (شرت العسل ) به معناى استخراج عسل از كندوى زنبور است . و (شاورته ...) يعنى به او مراجعه كردم تا نظر او را به دست آوردم . و جمله (اَشار علىّ بكذا) به اين معناست كه مشاور آنچه را كه مصلحت تشخيص دهد، براى راهنمايى من بازگو كرده است .
(راغب ) ضمن اينكه (مشاوره مشورت و تشاور) را يكى دانسته ، مى نويسد:(... التشاور والمشاورة والمشورة استخراج الراءى بمراجعة البعض الى البعض ، من قولهم ، شرت العسل اذا اتخذته من موضعه واستخرجته منه ...).